دوره خطا ناپذیری سازی Poka Yoke

همراه با مدرک بین الملی قابل انتخاب دوره (یک مدرک)

از پوکایوکه (Poka-yoke) با نام خطا ناپذیر سازی (Mistake proofing) نیز یاد می شود. پوكايوكه يكي از اجزاي اصلي سيستم كنترل كيفيت صفر(ZQC) است؛ ايده ه­اي كه باعث توليد محصول بدون عيبمي­ شود.  پوكایوكه ديدگاهي است كه در آن خطاهای بالقوه انسانی و تجهيزاتي و آزمایشگاهی شناسایی شده و در صدد از بین بردن آنها باشد. در اين ديدگاه، منشأ عیوب شناسایی و از ريشه حذف میشود.

پوكايوكه يك مفهوم علمي و دانشگاهي نيست بلكه واژه اي است كه از دل كارخانه هاي صنعتي نشأت گرفته و كم كم جاي خود را در مجامع علمي، دانشگاهي، نظامي اجتماعي و آموزشي، آزمایشگاهی باز كرده است. هرچند در بسياري از مجامع، با توجه به نياز و لزوم جلوگيري از بروز حوادث، خرابي­ها و ضايعات تكنيك­هايي را در دستگاه­ها و تجهيزات خود اجرا كرده ­اند ولي رسمي شدن اين نام براي اين سيستم طول عمر زيادي ندارد. سيستم­هاي خطاناپذيري كه اغلب ابتكارات ساده­اي هستند توانسته­ اند درصد حوادث انساني، خرابي دستگاه­ها، ضايعات منابع و خطاهاي انساني را بشدت كاهش دهند و صرفه­ جويي­هاي كلاني را به ­همراه داشته باشند.

پوکایوکه (فنون خطا ناپذیری) در حقیقت یکی از تکنیک های تضمین کیفیت است که اولین بار در سال ۱۹۶۱ میلادی توسط )مهندس صنایع شرکت تویوتا موتور Shigeo Shingo)  معرفی گردید. پوکایوکه از دو کلمه ی ژاپنی پوکا (به معنای خطاهای غیرعمدی) و یوکه(به معنای جلوگیری) تشکیل شده است، و در کل مفهوم پوکایوکه، جلوگیری از بروز خطاهای غیرعمدی است. در حالی که پوکایوکه برای مدت های مدیدی در صورت های مختلف در جریان بود، تویوتا برای اولین بار آنرا رسمی کرد و سپس به توسعه ی طرحی به نام ZQC -zero quality control پرداخت.

ZQC به کنترل نحوه اجرای عملیات می پردازد، به طوری که خود سیستم قادر به تولید محصول معیوب نباشد، گرچه ماشین و یا اپراتور مرتکب اشتباه شوند.

بطور مثال می توان به پاره شدن نخ دستگاه بافندگی اشاره کرد، در  این مورد سیستم به گونه ای طراحی شده است که در هنگام اشتباه بافته شدن تارو پود پارچه، نخ پاره شده و امکان ادامه ی بافندگی به طور اشتباه را به ماشین نمی دهد. پوکایوکه یکی از اجزای کلیدیZQC به شمار می رود و هدف آن در هر سیستمی رساندن عیوب به حد صفر، از طریق جلوگیری و یا تصحیح اشتباهات در کوتاه ترین زمان ممکن می باشد. پوکایوکه را نمی توان مانند یک نسخه برای هر گونه سیستمی پیاده کرد و در آن نباید به دنبال طرز عملی خاص گشت، در حقیقت پوکایوکه، بیشتر بیانگر یک مفهوم یا ایده است، تا یک شیوه ی خاص. بنابراین اجرای کامل آن جهت جلوگیری از بروز اشتباهات، وابسته به طرز تفکر افراد در محیط کاری است.

ابزارهای لازم جهت بکارگیری تکنیک پوکایوکه عبارتند از: قید و بستها(Jigs and fixtures)، هشداردهندهها(alerts) ، سنسورها (مانند فشار سنج و یا ترموستات)، سیستم های کاغذی و ….. که باعث متوقف کردن ماشین از ادامه ی کارو یا هشدار به اپراتور در صورت بروز اشتباه می شوند، که عمدتا امکان اشتباه را برای اپراتور غیرممکن می سازند. از آنجایی که بیشتر خطاهای بشر ناشی از خستگی، حواس پرتی و یا بی حوصلگی است، یک راه حل پوکایوکه ای مطلوب آن است که بدون نیاز به توجه اپراتور و بطور مستقل کار کند. به طور مثال، شکاف های تعبیه شده ای مطابق با قطعه برکیت مونتاژ، و یا بکار گیری یک قرار مناسب هنگام سوراخ کاری، که مانع از تغییر موقعیت قطعه خواهد شد.

اساس پوکایوکه بر احترام به ذکاوت و هوش کارگران مبتنی است. پوکایوکه با حذف کارهای تکراری و فعالیت­هایی که وابسته به حافظه و احتیاط هستند، وقت و فکر کارگران را آزاد می­کند تا آن بتوانند وقت خود را به انجام فعالیت­های ارزش آفرین اختصاص دهند. در محیط پیچیده کاری، ممکن است بعضی از کارها اشتباه انجام شوند و هر روز این امکان وجود دارد که این اشتباهات به تولید محصول معیوب منجر شوند. عیوب، اتلاف محسوب می­ شوند و اگر شناسایی نشوند، انتظارات کیفی مشتری را به یاس مبدل خواهند کرد. پوکایوکه بر این اعتقاد استوار است که نباید حتی تعداد کمی کالای معیوب تولید شود. برای مبدل شدن به یک رقیب جهانی، یک شرکت نه تنها باید فلسفه تولید با عیوب صفر (عدم تولید معیوب) را دنبال کند، بلکه باید آن را در عمل به کار بندد. روش های پوکایوکه مفاهیم ساده ای هستند که برای تحقق همین هدف به کار می روند. نباید انتظار داشت که افراد همه کارها را همیشه مثل ماشین درست و دقیق انجام دهند. یک حواس پرتی کوچک می تواند باعث بروز اشتباه کاری شود. این خطا  لزوما” به عنوان کم کاری یا قصور در کار نیست. بلکه یک نقص طراحی است که باعث شده برای انجام عملیاتی، توجه و دقت عمل زیادی صرف شود و این مشکل بزرگی است. اصول پایه ای پوکایوکه، طراحی یا استفاده از  ابزارهای پیشرفته یا گاه ساده، تکنیک­ها و فرایندهایی است که اشتباه کردن را برای استفاده کننده غیر ممکن می­ کند. پوکایوکه قانون ساده ایست که باعث صرفه جویی­های کلانی مید ­شود. با ایجاد خطاناپذیری در سیستم، اگر استفاده کننده در شرایط عادی و نرمال هم نباشد، در استفاده از سیستم نمی تواند خطایی کند و این خود باعث جلوگیری از اتلاف، خرابی، ضایعات و حادثه می شود.

آموزشگاه ای جوش دوره های خود را تحت استانداردهای بین المللی برگزار کرده و تمامی استاندارد ها و سرفصل های تعیین شده از طرف این سازمان را اجرا میکند. هنرجویان پس از اتمام دوره میتوانند در آزمون دوره شرکت کرده و در صورت قبولی مدرک مربوطه را دریافت کنند . این مدرک دارای ارزش بین المللی بوده و دارنده آن میتواند در تمامی کشور های جهان از آن استفاده کند .

در مدرک آموزشی صادر شده مدت دوره ذکر خواهد شد.

جهت اطلاعات بیشتر به قسمت دوره های آموزشی مراجعه بفرمایید

جهت مشاهده سایر دوره های گروه به قسمت سایر دوره های فنی مراجعه کنید

دوره تخصصی خطا ناپذیری سازی Poka Yoke بدون پیشنیاز است

1- آشنایی با اهمیت پوکایوکه

2- اصول مهم در کنترل کیفی صفر (ZQC)

3- تاریخچه پوکایوکه

4- اهداف پوکایوکه

5- آشنایی با انواع خطاهای انسانی

6- علت عیوب و خطاها

7- توضیح رابطه علت عیوب و انواع خطاهای انسانی

8- اصول بهبود در پوکایوکه

9- ابزارها و روش ها در پوکایوکه

10- پیشنهادی جهت اجرای بهتر پوکایوکه

11- مثال هایی از اجرای پوکایوکه

به غیر از هزینه صدور گواهینامه دوره فنی و مهندسی هیچ هزینه اضافی پرداخت نخواهید نمود.

گواهینامه بین المللی QAL انگلستان با ریجستر آنلاین و تاییدیه از سازمان معتبر بین المللی

گواهینامه HSE ایجوش (بصورت لاتین و فارسی)

گواهینامه بین المللی QAS انگلستان با ریجستر آنلاین و تاییدیه از سازمان معتبر بین المللی

گواهی نامه بین المللی آکادمی MPT اتریش با ریجستر آنلاین

سایر مدارک معتبر بین المللی و داخلی با ضمانت اعتبار